Ginekologia Article · 13 października 2017

Poronienia – dramat, któremu można zapobiec

Smutek, gniew i pustka po utracie nienarodzonego dziecka to emocje, które towarzyszą poronieniom. To prawdziwa emocjonalna burza. Kobiety usiłują znaleźć odpowiedź na pytania „dlaczego moje dziecko, dlaczego ja?”.

Poronienia – dramat, któremu można zapobiec

„Pokochałam Cię, zaplanowałam nam piękne wspólne chwile. Tego dnia, kiedy Cię straciłam pękło mi serce. Odszedłeś Aniołku i choć nie zostawiłeś mi na pamiątkę śladu stópek, zawsze będę o Tobie pamiętać” – Mama.

 

Smutek, gniew i pustka po utracie nienarodzonego dziecka to emocje, które towarzyszą poronieniom. To prawdziwa emocjonalna burza. Kobiety usiłują znaleźć odpowiedź na pytania „dlaczego moje dziecko, dlaczego ja?”. Niestety, często się przy tym obwiniając. Tymczasem, przyczyną utraty dziecka mogą być czynniki, na które ciężarna nie zawsze ma wpływ, a należy ich upatrywać w genetyce lub immunologii. Opisujemy najczęstsze przyczyny poronień oraz badania, które są kluczową częścią diagnostyki poronień, zwłaszcza w perspektywie kolejnych ciąż.

 

Czym jest poronienie?

 

Poronienie, czyli samoistne zakończenie ciąży trwającej krócej niż 22 tygodnie, to najczęstsze i jednocześnie najgorsze powikłanie ciąży. Pomimo specjalistycznej opieki medycznej i dynamicznego rozwoju medycyny prenatalnej, nie zawsze udaje się utrzymać ciążę. Przyczyny poronień mogą mieć podłoże biologiczne, medyczne oraz środowiskowe. Bywa też, że te nie zostają zidentyfikowane. Strata dziecka, niezależnie od tygodnia ciąży, wiąże się z negatywnymi następstwami psychologicznymi oraz koniecznością podejmowania przez kobietę trudnych decyzji, w tym dotyczących rejestracji w USC oraz pochówku. Statystyki dotyczące poronień wskazują, że problem poronień dotyczy nawet co 5-tej ciąży!

 

  • Do 80% poronień dochodzi w I trymestrze ciąży,
  • Poronieniem kończy się około 15-20% ciąż klinicznych, czyli takich które są potwierdzone badaniami laboratoryjnymi i wywiadem medycznym,
  • Najwięcej ciąż ronionych jest przed implantacją (50%),
  • Badania prospektywne z użyciem bardzo czułych testów wykazują, że 25% ciąż kończy się poronieniem samoistnym przed 6. tygodniem od ostatniej miesiączki,
  • Po 8. tygodniu ciąży 10% ciąż kończy się poronieniem,
  • Po 13 tygodniu 1-2%,

 

Objawy poronienia

 

Pierwsze skojarzenie związanie z poronieniem to krew i silny ból podbrzusza. To właśnie najczęstsze, kliniczne objawy utraty ciąży. Wyjątek stanowi tzw. poronienie zatrzymane (obumarcie zarodka), kiedy organizm zachowuje się tak, jakby ciąża trwała nadal. Ciężarna dowiaduje się o poronieniu podczas badania USG – kiedy lekarz stwierdza brak akcji serca u dziecka. Kiedy ciąża jest bardziej zaawansowana, poronienie wiąże się z bólem. Ma on zazwyczaj charakter napadowy o różnym nasileniu i dotyczy podbrzusza oraz okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Bólom może towarzyszyć krwawienie i skurcze.

 

Najczęstsze przyczyny poronień

 

Zaburzenia hormonalne

Zaburzenia gospodarki hormonalnej są jedną z podstawowych przyczyn problemów z płodnością oraz donoszeniem ciąży. Przyczyną poronień o podłożu endokrynologicznym mogą być np. choroby tarczycy, cukrzyca, czy zespół policystycznych jajników.

 

Nieprawidłowości w budowie macicy

Zmiany patologiczne w obrębie narządu rodnego kobiety mogą spowodować, że ciąży nie uda się utrzymać. Przykładem tego typu zaburzeń mogą być np. mięśniaki macicy, macica dwurożna lub jednorożna, macica przegrodzona czy niewydolność szyjki macicy.

 

Wady genetyczne u zarodka lub rodziców

Nieprawidłowości w materiale genetycznym zarodka są przyczyną ponad 60% przypadków poronień. Zmiany te zachodzą we wczesnym okresie ciąży – przeważnie już podczas łączenia się komórki jajowej z plemnikiem lub niedługo po zapłodnieniu. Najczęściej są to nieprawidłowości dotyczące liczby albo budowy chromosomów zarodka. Rzadziej za poronienie odpowiadają wady genetyczne rodziców. W badaniach u 3-6% par stwierdza się obecność nieprawidłowego kariotypu. Jeśli takie zaburzenia wystąpią, mogą powodować kolejne poronienia.

 

Kolejną przyczyną samoistnych poronień jest trombofilia, która wiąże się z zaburzeniami krzepnięcia krwi. Zmiany zakrzepowe wywołane przez trombofilię utrudniają zagnieżdżenie się zarodka w macicy oraz mogą przyczynić się do ograniczenia wzrostu płodu, zaburzeń w rozwoju łożyska, a nawet utraty ciąży.

 

Przeczytaj także: Badanie kariotypu w leczeniu niepłodności 

 

Infekcje wirusowe lub bakteryjne

Czynniki infekcyjne raczej odpowiadają za poronienia sporadyczne, aniżeli za te nawracające. Choroby takie jak różyczka, toksoplazmoza, cytomegalia i chlamydioza stanowią największe zagrożenie, stąd zalecenie wykonania badań w ich kierunku podczas pierwszego trymestru ciąży.  Choroby te mogą powodować wystąpienie u ciężarnej wysokiej temperatury ciała, co jest dodatkowym zagrożeniem dla dziecka.

 

Przeczytaj także: Toksoplazmoza w ciąży 

 

Czynniki immunologiczne

Ocenia się, że zaburzenia immunologiczne mogą być odpowiedzialne za 65%-70% utrat ciąż u kobiet z poronieniami nawykowymi. Układ odpornościowy może wytwarzać przeciwciała, które atakują organizm ciężarnej.

 

Badania, które należy wykonać po poronieniu

 

Poroniłaś i co dalej? Jeżeli mimo przykrych doświadczeń nadal chcesz zostać mamą, powinnaś pomyśleć o przeprowadzeniu badań wskazujących na przyczynę poronienia. Wszystko po to, aby kolejna ciąża zakończyła się szczęśliwie. Głównym celem badania wykonywanego po poronieniu jest określenie ryzyka kolejnego poronienia, ustalenie przyczyny niepowodzeń oraz możliwości jej wyleczenia. Należy zaznaczyć, że badania powinien wykonać również przyszły tata. Dlaczego? Poronienie może być spowodowane nieprawidłowościami w nasieniu mężczyzny. Diagnostykę po poronieniu warto wykonywać u obojga partnerów. Poniżej podajemy listę badań, które może zalecić lekarz:

 

Badania genetyczne

 

  • Badanie genetyczne płodu po poronieniu
  • Badanie kariotypu partnerów
  • Badania w kierunku zakrzepicy np. badanie w kierunku mutacji MTHFR, mutacji genu protrombiny
  • Azoospermia met. PCR
  • Badania w kierunku Mukowiscydozy
  • Czynnik v leiden (met. PCR)
  • Mikrodelecja chrY

 

Badania hormonalne

 

  • Badanie hormonów płciowych, np. progesteronu
  • Badanie w kierunku wykrywania chorób tarczycy: TSH / f-T3 / f-T4 / anty-TG (przeciwciała przeciw tyreoglublinie) / anty – TPO (przeciwciała przeciw peroksydazie tarczycowej) / anty – TSH receptor

 

Badanie nasienia

 

  • Kompleksowe badanie nasienia określające jakość i ilość plemników w nasieniu oraz badania sprawdzające obecność bakterii w nasieniu.

 

Badania czynników infekcyjnych

 

  • Toksoplazmoza
  • Cytomegalia
  • Różyczka
  • Chlamydioza; mykoplazma i ureaplazma

 

Badania immunologiczne

 

  • Badania w kierunku zespołu antyfosfolipidowego
  • Badanie przeciwciał, które mogą powodować choroby tarczycy
  • Przeciwciała przeciwjądrowe

 

Ciąża po poronieniu

 

Po pierwszym poronieniu istnieje duże prawdopodobieństwo, że kolejna ciąża będzie przebiegać prawidłowo, a dziecko urodzi się zdrowe. Natomiast, konieczna jest odpowiednia diagnostyka, która wskaże przyczynę poronienia i umożliwi jej wykluczenie w kolejnej ciąży. Jeśli za utratę ciąży odpowiadało konkretne schorzenie należy podjąć się leczenia. Zastosowanie się do wskazówek lekarza i zaplanowanie ciąży pod opieką specjalisty przybliży Cię do upragnionego szczęścia – urodzenia zdrowego maluszka. W Gyncentrum wykonasz wszystkie niezbędne badania w celu zdiagnozowania przyczyn poronień.

 

Zobacz też: Badanie kariotypu

 

Wywiad opublikowany został w portalu płodność.pl

Konsultacja merytoryczna
Pracownicy Gyncentrum 13 dr n. med. Anna Bednarska-Czerwińska
dr n. med. Anna Bednarska-Czerwińska
Ginekolog położnik, endokrynolog
Lekarz z ponad 30-letnim doświadczeniem zawodowym. Specjalista w zakresie leczenia niepłodności i endokrynologii rozrodu w Klinice Leczenia Niepłodności i Diagnostyki Prenatalnej Gyncentrum. Członek polskich i zagranicznych towarzystw ginekologicznych.
Obserwuj nas
Ginekologia

Jesteś po stratach ciąży?
Poddaj się diagnostyce!